در سال ۲۰۲۱ تقریباً ۱.۵ میلیون نفر که به صورت خوداشتغالی در آلمان فعالیت می کنند، ثبتشده است. این تعداد در مقایسه با سال ۱۹۹۲ تقریباً سه برابر میباشد. خوداشتغالی در این کشور روزبهروز در بین خارجیها محبوبیت بیشتری پیدا میکند، البته که افراد خارجی باید ویزای خوداشتغالی آلمان را دریافت کنند. گاهی اوقات یافتن مشتری در آلمان نسبت به یافتن کار تماموقت، آسانتر است. همچنین گزینههای زیادی در آلمان برای افرادی که میخواهند برای خودشان کار کنند، وجود دارد. جمعکردن اطلاعات در این مورد میتواند کمی سردرگمی ایجاد کند، لذا برای کمک به شما این راهنمای جامع را در مورد شرایط خوداشتغالی در آلمان گردآوری کردهایم.
مشاوره تخصصی مهاجرت و کسب اقامت
در آلمان، اصطلاحات و شرایط متفاوتی در رابطه با نوع کار در زمان خوداشتغالی وجود دارد. در این مقاله، ما از «خوداشتغالی» بهعنوان یک اصطلاح کلی استفاده خواهیم کرد. با این حال، تفاوتهای اساسی بین فریلنسری و خوداشتغالی در آلمان وجود دارد. در زیر تفاوتهای این دو بهتفصیل بیان شدهاند.
به طور کلی، فریلنسرها در آلمان آزادی بیشتری نسبت به افراد خود اشتغال دارند. به عنوان یک فریلنسر نیازی به عضویت در یک انجمن صنفی یا داشتن یک محل تجاری ثبتشده مانند یک دفتر ندارید. برای به دست آوردن مشتری نیز نیازی به مدارک حرفهای خاصی نخواهید داشت. زیرا نیروی کار فریلنسر مجموعهای متفاوت از وظایف را نسبت به افراد خود اشتغال انجام میدهد. فریلنسرها معمولاً کارمند ندارند و به صورت قراردادی با مشتریان خود کار میکنند.
شغلهای زیر توسط فریلنسرها در آلمان انجام میشوند:
• متخصصان حقوق و مالیات (وکلا، حسابداران)
• نویسندگان و هنرمندان (روزنامهنگاران، عکاسان، موسیقیدانان)
• متخصصان پزشکی (پزشکان، دندانپزشکان، درمانگران)
• مربیان (معلمان)
• مهندسان و معماران
خوداشتغالی در کشور آلمان به چند مرحله اضافی نیاز دارد. در حالیکه مشاغل فریلنسر فقط باید در اداره مالیات ثبتنام نمایند، مشاغل خود اشتغال باید انجمن صنفی مناسب را پیدا کنند و در آنها ثبتنام نمایند. انجام این کار فرد را بیمه و وی را در قبال کارهایی که انجام میدهد، مسئول میکند تا در صورت نیاز مشتریان بتوانند با انجمن مربوطه تماس بگیرند. عضویت در یک انجمن صنفی همچنین زمانی کمک میکند که یک قانون خاص بر گروه خاصی از مشاغل تأثیر بگذارد.
افراد خود اشتغال معمولاً به یک دفتر یا کارخانه نیاز دارند که در آن کار کنند. همچنین معمولاً به دلیل کارهایی که شامل تولید است، به نیروی کار نیز نیاز دارند.انواع کارهای خوداشتغالی در آلمان به دستههای زیر تقسیم میشوند:
• صنایعدستی (جواهرات، پوشاک)
• صنعتی (حملونقل، کشاورزی، ساختمانی)
• بازرگانی (خرید و خدمات خردهفروشی)
• مهماننوازی (هتلها، رستورانها)
خوداشتغالی در آلمان الزاماً به موفقیت در اخذ اقامت بستگی دارد. بدون مجوز اقامت، ایجاد یک کسبوکار در این کشور دشوار خواهد بود. اکیداً توصیه میشود قبل از اینکه در آلمان بهصورت خوداشتغالی درآیید، با کارشناسان خبره در این زمینه مشورت کنید. اجازه اقامت معمولاً بهراحتی برای افراد باتخصص مانند دانشمندان، کارشناسان حرفهای یا مدیران ارشد مشخص و غیره صادر میشود. اگر به دنبال راهاندازی یک کسب در آلمان با داشتن شرایط زیر هستید، میتوانید مجوز اقامت برای خوداشتغالی در آلمان دریافت کنید:
• باید علاقه اقتصادی یا تقاضای منطقه ای برای محصول یا خدمات شما وجود داشته باشد.
• باید نشان دهید که کسبوکار شما تأثیر مثبتی بر اقتصاد کشور آلمان خواهد داشت.
• باید ثابت کنید که میتوانید با سرمایه شخصی خود یا از طریق وام، کسبوکار مورد نظر را در آلمان تاسیس نمایید.
• اگر بیش از ۴۵ سال سن دارید، این ویزا تنها در صورتی صادر میشود که بتوانید مدرکی مبنی بر شرایط بازنشستگی مناسب ارائه دهید.
به طور کلی، انجام خوداشتغالی معمولاً به نوع کسبوکار و احتمال انجام کار توسط یک تبعه آلمانی یا مقیم واجدشرایط مرتبط است. اداره اتباع خارجی محلی اسناد خاصی را درخواست میکند. این اداره پس از بررسی با اتاق بازرگانی محلی یا سازمانهای دیگر در مورد تخصص نوع کسبوکار و میزان مقرونبهصرفه بودن آن از نظر اقتصادی، اجازه اقامت برای شما صادر خواهد کرد.
با این حال، ممکن است محدودیتهایی در مورد نوع کار و منطقه انجام آن وجود داشته باشد. به عبارت دیگر مجوز شما ممکن است شما را به نوع خاصی از خوداشتغالی در یک منطقه جغرافیایی خاص محدود کند. این تصمیم بر عهده مقامات محلی است. برای مثال، مهاجران خوداشتغالی که میخواهند حداقل ۲۵۰۰۰۰ یورو در آلمان سرمایهگذاری کنند و در نتیجه حداقل پنج شغل جدید ایجاد نمایند، تقریباً به طور خودکار اجازه اقامت دریافت میکنند. در سایر موارد، درخواست بهدقت بررسی خواهد شد.
ویزا خوداشتغالی آلمان همانطور که از نام آن پیدا است، به فرد اجازه میدهد در آلمان زندگی و بهعنوان خود اشتغال کار کند. این نوع ویزا به دو بخش تقسیم میگردد:
• ویزای خوداشتغالی (ورودی): این ویزا باید در سفارت آلمان محل زندگی متقاضی، درخواست داده شود. ویزای ورودی فقط برای چند ماه اعتبار دارد. اما فرد به آن نیاز دارد تا بتواند وارد آلمان شود و به مقامات مهاجرت اطلاع دهد که با هدف کار وارد این کشور شده است. پس از ورود به آلمان باید این ویزا را با مجوز اقامت خوداشتغالی جایگزین نمود.
• اجازه اقامت خوداشتغالی: این مجوز همان چیزی است که به فرد امکان میدهد واقعاً در آلمان زندگی طولانیمدت و کار داشته باشد. پس از ورود به آلمان با ویزای ورودی، باید در Ausländerbehörde (اداره مهاجرت آلمان) برای اجازه اقامت خوداشتغالی درخواست داد. پس از دریافت مجوز اقامت خوداشتغالی، دیگر نیازی به ویزا نیست.
توجه داشته باشید که ویزا یا اجازه اقامت برای خوداشتغالی در ابتدا تا سه سال صادر میشود. اگر ایده کسبوکار شما موفقیتآمیز باشد و بتوانید هزینههای زندگی خود و خانواده خود را تأمین کنید، اجازه اقامت قابل تمدید است.
برای دریافت ویزا خوداشتغالی آلمان باید موارد زیر را ارائه دهید:
• پاسپورت معتبر
• یک عکس پاسپورتی در اندازه ۳۵ در ۴۵ میلیمتر
• فرم “درخواست برای اجازه اقامت”
• گواهی بیمه سلامت
• قرارداد اجاره ملک (بهعلاوه تأییدیه صاحبخانه) یا اثبات مالکیت خانه (بهعلاوه تأیید ثبت)
• نمایه شرکت
• طرح کسبوکار
• مفهوم کسبوکار
• طرح موردنیاز سرمایه
• طرح تأمین مالی
• پیشبینی بازده
• رزومه حاوی اطلاعات شغلی، مدارک تحصیلی، دیپلم و مراجع شما
• ثبت تجارت (در صورت عدم نیاز به ثبت در ثبت تجاری)
اگر متقاضی خوداشتغالی هستید، باید مدارک زیر را ارائه نمایید:
• اگر میخواهید بر اساس حقالزحمه مشاوره (مشابه) کار کنید، باید دو نامه از مشتریان بالقوه/موجود (با اطلاعاتی در مورد نوع، دامنه و شرح فعالیت/فعالیتهایی که قصد دارید برای آنها انجام دهید) ارائه نمایید.
• هرگونه قرارداد کارمزد موجود
• یک رزومه حاوی اطلاعات شغلی، مدارک تحصیلی، دیپلم و مراجع شما
• مجوز کار (اگر برای کار خاصی نیاز به مجوز باشد)
• یک طرح تأمین مالی
• پیشبینی بازده
متقاضیان خوداشتغالی در آلمان میتوانند فرزند و همسر خود را از طریق “ویزای اتحاد خانواده” تحت این مسیر به آلمان ببرند. اما در بیشتر موارد به طور خودکار با اعطای ویزای خوداشتغالی موقت میتوان اعضای خانواده را نیز به آلمان برد. اگر همسر متقاضی اجازه اقامت موقت نداشته باشد، تنها با “ویزای اتحاد خانواده” میتواند به آلمان برود. البته آن هم در صورتی که 2 سال از اجازه اقامت موقت متقاضی سپری شده باشد. لازم به ذکر است که همسر متقاضی باید حداقل تا سطح پایه (A1) به زبان آلمانی تسلط داشته باشد. همچنین متقاضی خود اشتغال باید منابع اقتصادی و مسکن مناسبی برای حمایت از خانوادهاش فراهم نماید.
اگر هم متقاضی و هم همسر وی هر دو اجازه اقامت موقت دارند، به فرزند نیز اجازه اقامت موقت داده میشود تا به والدین خود در آلمان بپیوندد. همچنین اگر متقاضی اصلی تنها حق مراقبت از فرزند خود را داشته باشد و با موفقیت مجوز اقامت موقت دریافت کرده باشد، به فرزند وی نیز اجازه اقامت موقت برای پیوستن به والدین اعطا میگردد.
پیشنهاد میکنیم مقاله کار در آلمان را نیز مطالعه بفرمایید.
ویزای موقت اولیه برای یک دوره ۶ماهه تا ۳ساله به شما اعطا میگردد. اگر ویزای موقت برای مدت کمتر از ۳ سال به شما ارائه شود، باید برای تمدید آن درخواست دهید. در این صورت، از شما خواسته میشود که شرایط لازم برای کمکهزینه اولیه را داشته باشید. پس از اینکه به مدت ۸ سال با اجازه اقامت در آلمان زندگی کنید (یا ۶ تا ۷ سال با گذراندن دورههای ادغام خاص) میتوانید برای شهروندی آلمان درخواست دهید. برای این منظور باید مهارت زبان آلمانی را حداقل تا سطح B1 ثابت و آزمون شهروندی آلمان را بگذرانید. همچنین باید بتوانید ثابت نمایید که میتوانید خانواده خود را بدون کمک دولتی، حمایت مالی کنید.
لازم به ذکر است از شما خواسته میشود که از هر گونه شهروندی قبلی چشمپوشی نمایید. هنگامی که برای شهروندی درخواست میکنید، همسر و فرزند شما ممکن است در همان درخواست تابعیت گنجانده شوند و همزمان با شما تابعیت آلمان را دریافت کنند، صرفنظر از اینکه آنها همچنین برای مدت ۸ سال در آلمان بودهاند یا خیر.
افرادی که خود اشتغال هستند، ملزم به پیروی از سیاستهای ثبتنام شرکتهای تجاری نیستند. آنها باید در ادارات مالیاتی محلی و انجمن حرفهای مسئول ثبتنام کنند. ثبتنام در ادارات مالیاتی محلی بسیار ساده است و میتواند با نامه غیررسمی یا ایمیل انجام شود. اما ثبتنام در انجمن حرفهای مسئول باید بهصورت رسمی و با تکمیل فرمهای مختلف رسمی و ارائه مدارک لازم، انجام گردد.
پس از اینکه بهعنوان یک دارنده ویزای خوداشتغالی وارد آلمان شوید و محل اقامت مناسب پیدا کنید، باید قبل از شروع فعالیت خوداشتغالی باید شماره شناسایی دریافت نمایید. بهعنوان دارنده ویزای خوداشتغالی، شما باید در «بورگرامت» یا اداره ثبت محلی در شهر مربوطه آلمان در عرض هفت روز ثبتنام کنید. ثبتنام شامل تعیین آنلاین جلسه ثبتنام است که زمان زیادی نمیبرد. در طول جلسه باید یک فرم درخواست تکمیلشده (کاملاً به زبان آلمانی) به همراه پاسپورت، ویزا و قرارداد اجاره را ارسال نمایید.
حدود چهار هفته یا بیشتر طول میکشد تا شماره مالیات را از طریق پست دریافت کنید. شمارهای که شما بهعنوان خود اشتغال هنگام ثبت محل دریافت مینمایید، شماره شناسایی “Identifikationsnummer”، شماره شناسایی مالیاتی “Steueridentifikationsnummer” یا شناسه مالیاتی “Steuer-ID” نامیده میشود. اما هر سه عدد به یک شماره اشاره دارند و یک چیز هستند.
صرفنظر از اینکه شما یک خوداشتغال هستید، در آلمان پرداخت مالیات بر درآمد “Einkommensteuer” سالانه یک اجبار است. با این وجود، این مالیاتها بسیار کمتر از افراد درگیر در مشاغل قراردادی یا دائمی هستند. بهعنوان یک خوداشتغال باید شماره مالیاتی را بهعنوان مجوز فعالیت در یک فعالیت خوداشتغالی واجد شرایط در آلمان دریافت کنید. نحوه ثبتنام شامل ارسال فرم ثبتنام شماره مالیاتی کاملشده به نام “Fragebogen zur Steuerlichen Erfassung” در نزدیکترین اداره ثبت مالیات شهر محل اقامت است.
مطمئناً شما بهعنوان یک خود اشتغال، به یک حساب بانکی برای دریافت وجه از مشتریان خود نیاز خواهید داشت. لازم به ذکر است که گزینههای مختلفی برای افتتاح حساب بانکی وجود دارد. همچنین حسابهای خاصی برای افراد خود اشتغال نیز موجود است.
طبق قانونی به نام قانون اجتماعی، هنرمندان و روزنامهنگاران موظف هستند در موارد زیر مشارکت کنند:
• بیمه بازنشستگی: ۱۹.۶ درصد از کل درآمد آنها
• بیمه درمانی: ۱۵.۵ درصد از کل درآمد آنها
• بیمه مراقبت: ۱.۹۵ درصد (برای والدین) یا ۲.۲۰ درصد (برای افراد بدون فرزند) از کل درآمد آنها
سایر افراد خود اشتغال نیازی به مشارکت در مراقبتهای بهداشتی، بازنشستگی یا بیمه بیکاری آلمان ندارند. با این حال آنها باید برای موارد زیر در نظر بگیرند:
• بیمه سلامت خصوصی
• بیمه سلامت
• بیمه ازکارافتادگی
• بیمه عمر
افراد باید در نظر داشته باشند که از سال ۲۰۰۹، همه مهاجرانی که در آلمان زندگی میکنند، باید از بیمه درمانی معتبری برخوردار شوند.
همانطور که در این مقاله نیز خواندید خوداشتغالی در آلمان روزبهروز در بین خارجیها محبوبیت بیشتری پیدا میکند. بنابر این خود اشتغالی در این کشور برای متقاضیانی که قصد مهاجرت به آلمان را دارند یک فرصت مناسب میباشد. برای امکان فعالیت به صورت خوداشتغالی، شما باید ویزای خوداشتغالی آلمان را دارید. اگر شما هم قصد مهاجرت به این کشور را دارید با پرکردن فرم ارزیابی درج شده در این مقاله میتوانید از کارشناسان مجرب هرمس اپلای، درباره شرایط خوداشتغالی در آلمان مشاوره رایگان دریافت کنید.
اگر هنوز سوال و ابهامی برات مونده، فرم مشاوره رو پر کن تا ما با شما تماس بگیریم.
سوالات مهاجرتی خود را در این قسمت مطرح کنید ،حداکثر تا دو روز کاری پاسخ داده خواهد شد.