ترکیه از کشورهایی است که در چند سال گذشته توانسته توجه ایرانیان زیادی را به سمت خود برای زندگی جلب کند؛ به ویژه شهرهای زیبایی مانند ازمیر. با این حال، این پرسش همیشه وجود دارد که آیا زندگی در ترکیه، گزینه مناسبی است؟ آن هم با توجه به خبرهای ضدونقیضی که در خصوص اقتصاد و مردم این کشور منتشر می‌شود؟ در این مقاله به طور کلی، شرایط زندگی در ترکیه را بررسی کرده ایم؛ در ادامه با ما همراه باشید تا ببینید آیا می‌توانید کشور ترکیه را برای زندگی انتخاب کنید یا خیر.
مشاوره تخصصی مهاجرت و کسب اقامت
سفر با زندگی فرق می‌کند؛ شما در سفر به ترکیه، فقط بخشی کوچکی از شرایط زندگی در ترکیه برای مردم را تماشا می‌کنید. درواقع شما داخل زندگی و شرایطشان نیستید که آن‌ها را بدانید. شما یک توریست هستید که از امکانات آنجا در حد یک گردشگر استفاده می‌کنید. به مشکلی هم بربخورید، بر اساس قوانین با شما برخورد می‌شود و از طرفی مردمی هم که زندگی در ترکیه را انتخاب کردند، سعی می‌کنند که مشکلات شما را تا حد ممکن برطرف کند تا تجربه تلخی در ذهنتان به وجود نیاید؛ اما شرایط زندگی در ترکیه فرق می‌کند. وقتی بخواهید در ترکیه زندگی کنید؛ آنگاه با چهره واقعی آن روبرو خواهید شد که شاید برایتان تلخ یا شیرین باشد.
بد نیست که نگاهی به آمارهای زیر در مورد وضعیت کشور ترکیه برای زندگی بیندازید:
برای بررسی شرایط زندگی در ترکیه باید عوامل زیر را در نظر بگیرید:
زندگی در ترکیه، تجربه‌ای منحصر به فرد از زیبایی‌ها و چالش‌هاست. این کشور، با تاریخ فرهنگی غنی و آب و هوای متنوع، به عنوان یک مقصد جذاب برای زندگی معروف است. شرایط زندگی در ترکیه از نظر اقتصادی و اجتماعی گوناگون بوده و شهرهای بزرگ مثل استانبول، با پویایی اقتصادی خود، جلب توجه می‌کنند. وضعیت کشور ترکیه برای زندگی، با آمیزه فرهنگ‌های متنوع، از زندگی مدرن تا سنت‌های قدیمی، محیطی متنوع و جذاب برای مهاجران است.
به دو صورت می‌توان تعریف اولیه‌ای از کشور ترکیه نوشت. اول از می‌توان یک تعریف عمومی نوشت:
ترکیه، کشوری در میانه جهان با تاریخ فراوان، فرهنگ گسترده و جغرافیای متنوع همراه با غنی‌ترین سوابق تاریخی و فرهنگی را در خود جای داده است. با موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد خود، ترکیه همچنین به‌عنوان یک پل ارتباطی بین اروپا و آسیا شناخته می‌شود. این کشور با شهرهای مانند استانبول با بازارهای شلوغ و خیابان‌های پر رنگ، شکل منحصر به فردی از تاریخ و مدرنیته را ارائه می‌دهد. همچنین، مسائل اجتماعی و اقتصادی چالش‌برانگیزی را برای مردم ترکیه ایجاد کرده‌اند؛ از جمله مسائلی همچون توسعه انسانی، بیکاری و تفاوت‌های درآمدی. با وجود چالش‌ها، ترکیه با زیبایی‌های طبیعی، آثار باستانی و فرهنگ پویا، همچنان یک مقصد جذاب برای گردشگران و یک محیط زندگی پویا برای ساکنان خود محسوب می‌شود.
اما از طرف دیگر باید تجربه مهاجران مختلفی را بررسی کرد. متأسفانه ترکیه کشوری است که نظرات منفی زیادی به خود اختصاص داده است؛ اما همه این‌ها بر اساس شرایط خود فرد متفاوت است. برای مثال، یکی از ایرانیان که به‌عنوان کارگر در پمپ بنزین کار می‌کند، از زندگی و کار در این کشور ناراضی است؛ اما در مقابل، یک ایرانی که به‌عنوان متخصص در این کشور کار می‌کند، بسیار راضی است و موفقیت‌های زیادی را کسب کرده است.
یکی از مواردی که باعث تلخ شدن تجربه اقامت ترکیه شده است، رفتار نامناسب ترک‌ها نسبت به مهاجران است؛ حتی اگر شما سرمایه کلانی هم به این کشور آورده باشید، باز هم عموم شما را به چشم خارجی می‌بینند. البته چنین شخصی جایگاه اجتماعی بهتری نسبت به بقیه دارد. به هر حال اگر از یک مهاجر در خصوص کیفیت زندگی در ترکیه پرسیدید، حتماً از قبل شرایط علمی و کاری او را بررسی کنید.
کشور ترکیه جایی است که شما یا می‌توانید در آنجا پیشرفت کنید و آن را به‌عنوان نقطه پرتاب به اروپا ببینید یا کیفیت زندگی پایین‌تری از ایران داشته باشید. البته از خیلی لحاظ بهتر از ایران است؛ اما باید حساب شده وارد شد.
پاسخ به این سؤال سخت است؛ برای اینکه عده زیادی تعریف خوبی از مردم ترکیه نمی‌کنند و در مقابل عده‌ای آن‌ها را مهمان‌نواز تعریف می‌کنند. البته باید یک نکته‌ای را در نظر بگیرید: در همه‌جا آدم خوب و بد وجود دارد. با اینکه ترک‌ها به مهمان‌نوازی مشهور هستند؛ اما عده‌ای چنین توصیفی را واقعی نمی‌دانند. البته شما قرار است که زندگی کنید و باید رفتار و اخلاق کلی مردم را در نظر بگیرید؛ نه رفتار تعدادی از فروشندگان را با مسافران.
در حالت کلی، مردم ترکیه به‌صورت زیر توصیف می‌شوند:
در حال حاضر، ترکیه شرایط اقتصادی خوبی را تجربه نمی‌کند. کاهش شدید ارزش لیر و تورم دو عاملی هستند که بر کاهش کیفیت زندگی تأثیر گذاشته است. البته این کاهش کیفیت را باید بر اساس بازه تاریخی و سطح زندگی قبلی مردم ترکیه در نظر گرفت. به هر حال برای کسی که قصد زندگی در ترکیه را دارد، توجه به اقتصاد ترکیه خیلی مهم است. البته اقتصاد این کشور نسبت به دیگر کشورهای همسایه ما بهتر است. به هر حال می‌توان به‌روزترین آمارها در خصوص وضعیت اقتصادی ترکیه را به‌صورت زیر نوشت:
تولید ناخالص داخلی نامی ترکیه در سال 2023 به میزان 1.154 تریلیون دلار و تولید ناخالص داخلی نامی در هر نفر به میزان 13,383 دلار افزایش پیدا کرد. تولید ناخالص داخلی ترکیه (به تناسب قدرت خرید) در سال 2023 به 3.613 تریلیون دلار ارتقا یافت. مهم‌ترین مشکل اصلی که مردم ترکیه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، افزایش نرخ تورم در اوایل دهه 2020 است. درواقع پیشرفت اقتصادی ترکیه به دلیل تغییرات قابل توجه در عوامل داخلی و خارجی و کاهش اصلاحات اقتصادی دولت، کمتر شده است. بسیاری این مسئله را ناشی از سیاست پولی غیرمعمول رجب طیب اردوغان در سال‌های اخیر می‌دانند.
بر اساس یکی از گزارش‌های اقتصادی رویترز در خصوص ترکیه، دولت اعلام کرده که تورم سالانه را تا پایان سال 2023 به ۶۵٪ افزایش می‌دهد و بعد در سال 2024 به ۳۳٪ کاهش پیدا می‌کند. مسئله دیگر رشد ناخالصی داخلی آن است که در سال 2023 و 2024 به ترتیب 4.4 و 4 درصد کاهش پیدا خواهد کرد. البته مقدار کاهش در سال گذشته بیشتر بوده است. به هر حال با این اوضاع شرایط کار در ترکیه شاید نسبت به قبل سخت‌تر باشد.
هزینه زندگی در ترکیه نسبت به بیشتر کشورهای اروپایی خیلی کمتر است؛ اما با توجه به افزایش تورم، شاهد هزینه افزایش زندگی نسبت به قبل بوده‌ایم. واقعیت اینجاست که نمی‌توان یک مقدار کلی هزینه زندگی در همه نقاط ترکیه مطرح کرد؛ اما به‌صورت متوسط، یک خانواده چهار نفره باید ماهی 1427 یورو یک فرد تنها باید 400 یورو هزینه زندگی پرداخت کند که البته این بدون محاسبه کرایه خانه است. مسلماً هزینه زندگی در شهرهای مهم ترکیه مانند استانبول، ازمیر و آنکارا خیلی بالاتر است.
بیشتر مهاجران ترجیح می‌دهند که زندگی در شهر استانبول را تجربه کنند که یکی از مهم‌ترین دلایلش، رشد اقتصادی این شهر است. متوسط هزینه زندگی خانواده چهار نفره برابر با 1900 یورو یک فرد تنها 500 یورو است.
زندگی در شهر ازمیر دومین ترجیح افراد است. ازمیر از بقیه شهرها ارزان‌تر است. آب و هوای مناسب و زیبایی این شهر باعث شده تا بیشتر از بقیه مورد توجه قرار بگیرد. متوسط هزینه زندگی خانواده چهار نفره برابر با 1400 یورو یک فرد تنها 430 یورو است.
با اینکه آنکارا پایتخت اصلی ترکیه است؛ اما زندگی در شهر آنکارا نسبت به استانبول راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر است. متوسط هزینه زندگی خانواده چهار نفره برابر با 1500 یورو یک فرد تنها 430 یورو است.
شما به‌عنوان خارجی باید در شهری زندگی کنید که شرایط راحت‌تر و بهتری برای مهاجران دارد. بهترین شهرها برای زندگی در ترکیه شامل موارد زیر است:
هر یک از شهرهای استانبول دارای ویژگی‌های مخصوصی هستند که شما با توجه به روحیات و سبک زندگی‌تان باید یکی را انتخاب کنید.
مسلماً این مزایای ترکیه است که توانسته تا چنین حدی مهاجر به سمت خود جلب کند. از جمله مهم‌ترین مزایای ترکیه شامل موارد زیر است:
استانبول و آنکارا به عنوان دو شهر اصلی در بهترین کشور اسلامی برای زندگی، هرکدام با جذابیت‌های منحصر به فرد خود، مرکز فعالیت‌های فرهنگی و اقتصادی هستند. ازمیر نیز با ساحل‌های زیبا و تاریخ باستانی، جاذبه زیادی دارد. شرایط زندگی در ترکیه با ترکیبی از مدرنیته و سنت، زندگی آرام و پویایی را فراهم می‌کند. با بازارهای شلوغ استانبول یا آرامش ساحل‌های ازمیر، این کشور فرصت‌های فراوانی برای تجربه زندگی بهتر ارائه می‌دهد.
زندگی در ترکیه هم مشکلات خاص خودش را دارد. باز ما ایرانی‌ها با توجه به نزدیک بودن فرهنگمان شاید بتوانیم با مشکلات این کشور کنار بیاییم. مهم‌ترین معایب و مشکلات زندگی در ترکیه که ممکن است با آن مواجه شوید، شامل موارد زیر است:
ترکیه یک جمهوری فدرال و دموکراتیک و دارای سیستم پارلمانی است. رئیس‌جمهور و رئیس دولت است توسط مردم به مدت پنج سال انتخاب می‌شود. همچنین، ترکیه دارای یک مجلس ملی به نام «مجلس نمایندگان» است که اعضای آن نیز مستقیماً توسط مردم برگزیده می‌شوند. سیستم حکومتی ترکیه در چارچوب قانون اساسی کشور تعیین شده است و اجزای مختلف حکومت، از جمله قوه مقننه و قضائیه، مستقل از یکدیگر عمل می‌کنند.
واحد پولی ترکیه لیره ترکیه (TRY) و با نماد “₺” است که توسط بانک مرکزی ترکیه نظارت می‌شود و تمام امور مالی و اقتصادی کشور به‌عنوان واحد معاملاتی استفاده می‌شود.
در بالا سعی کردیم تا تعدادی از فرهنگ و آداب و رسوم مردم ترکیه را برای شما بنویسیم؛ اما در سال 2023، برخی از آداب و رسوم مردم ترکیه در حال تغییر است؛ برای مثال، امروزه بسیاری از زنان ترک در جامعه حضور فعال دارند و در مشاغل مختلف مشغول به کار هستند. همچنین، با گسترش اینترنت و ارتباطات، فرهنگ ترکیه نیز تحت تأثیر فرهنگ‌های دیگر قرار گرفته است.
سبک زندگی مردم ترکیه ترکیبی از تأثیرات سنتی و مدرن است. در حالی که بسیاری از ترک‌ها هنوز به ارزش‌ها و رسوم سنتی پایبند هستند؛ اما شاهد این هستیم که مردم کم‌کم به سمت فرهنگ غربی می‌روند.
البته هنوز مهم‌ترین جنبه‌های زندگی ترک به قوت خود باقی است. برای مثال، ترک‌ها توجه ویژه‌ای به خانواده خود دارند و پیوندهای خانوادگی برای آن‌ها خیلی مهم است. خانواده‌ها معمولاً برای غذا خوردن و مناسبت‌های خاص دور هم جمع می‌شوند. جنبه مهم دیگر سبک زندگی ترکیه مهمان‌نوازی است. ترک‌ها به طبیعت گرم و پذیرای خود شهرت دارند. آن‌ها اغلب مهمانان را برای غذا و نوشیدنی به خانه‌های خود دعوت می‌کنند.
غذای ترکیه ترکیبی خوشمزه و متنوعی مدیترانه، خاورمیانه و آسیای مرکزی است. برخی از محبوب‌ترین غذاهای ترکیه عبارتند از:
البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که در سال‌های اخیر، روند رو به رشدی به سمت غذا خوردن سالم‌تر در ترکیه وجود داشته است. تعداد بیشتری از ترک‌ها به اهمیت خوردن یک رژیم غذایی متعادل ورزش منظم آگاه می‌شوند. این امر تا حدی به دلیل محبوبیت روزافزون رسانه‌های اجتماعی و بلاگرهای تناسب اندام است.
کیفیت زندگی در ترکیه در سال ۲۰۲۳ ترکیبی از نکات مثبت و منفی است. از یک طرف، این کشور نقاط قوت متعددی از جمله اقتصاد قوی، فرهنگ غنی و هزینه زندگی نسبتاً مقرون‌به‌صرفه دارد و از سوی دیگر، شاهد چالش‌هایی مانند تورم بالا، ترافیک سنگین و بی‌ثباتی سیاسی هستیم.
اما در خصوص کیفیت زندگی در شهرهای ترکیه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در ترکیه، روزهای کاری هفته از دوشنبه تا جمعه است و روزهای تعطیل رسمی به شرح زیر است:
در روزهای تعطیل رسمی، کلیه ادارات دولتی، بانک‌ها، مدارس و بسیاری از مشاغل خصوصی تعطیل هستند.
ترکیه، کشوری که با تاریخ طولانی و فرهنگ غنی خود، یکی از مقاصد زندگی محسوب می‌شود. استانبول با بازارهای پرآوازه و قونیه با تاریخچه اسلامی خود، به جذابیت شهرهای تاریخی اضافه می‌کنند. شرایط زندگی در ترکیه، با مناظر تاریخی، اقتصادی و فرهنگی متنوع هیجان‌انگیز است. با آب و هوای معتدل، زندگی در ترکیه برای گردشگران و مهاجران جذابیت دارد. از بازارهای پرانرژی تا معماری تاریخی، ترکیه به عنوان مقصدی منحصر به فرد برای آشنایی با فرهنگ شرقی و غربی شناخته می‌شود.
با توجه به اوضاع اقتصادی ترکیه، شاهد تغییرات زیادی در حوزه کار و سرمایه‌گذاری بوده‌ایم؛ البته انتظار می‌رود بازار کار ترکیه در سال ۲۰۲۳ همچنان رشد کند، اما با سرعتی کندتر از سال‌های گذشته. نرخ بیکاری همچنان در حدود ۱۰ درصد است و امید می‌رود که این عدد ثابت بماند. علاوه بر این با توجه به افزایش گردشگری ترکیه، به نظر می‌رسد که شاهد مشاغل بیشتری در صنایع هتلداری و خدمات باشیم.
البته دولت گام‌هایی در این خصوص برداشته است تا کارآفرینی را آسان‌تر کند. علاوه بر این، لیر ترکیه در ماه‌های اخیر در برابر دلار آمریکا تثبیت شده است که خبر خوبی برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی است. با این حال، هنوز هم چالش‌هایی برای سرمایه‌گذاران در ترکیه وجود دارد. اقتصاد همچنان متزلزل است و خطر بی‌ثباتی سیاسی وجود دارد. علاوه بر این، بوروکراسی ترکیه عامل مهمی دیگری در این حوزه است.
نظام مالیاتی ترکیه چالش اساسی برای کار و سرمایه‌گذاری است. شما با انواع مالیات بر افراد و مشاغل روبرو خواهید شد. نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌ها در ترکیه ۲۲ درصد و نرخ مالیات بر درآمد شخصی از ۱۵ تا 40 درصد است. همچنین مالیات‌های دیگری نیز وجود دارد، مانند مالیات بر ارزش‌افزوده (VAT)، مالیات بر املاک و غیره که همه این‌ها یک چالش اساسی برای کار هستند.
هرچند فضای سرمایه‌گذاری در ترکیه در سال‌های اخیر بهبودیافته است و دولت ترکیه سعی کرده تا مشوق‌های برای این مسئله در نظر بگیرد. با این حال، هنوز چالش‌هایی بوروکراسی و بی‌ثباتی سیاسی وجود دارد.
یکی از مزایای زندگی در ترکیه بهره‌مندی از وسایل حمل‌ونقل عمومی است. در ترکیه شما می‌توانید از اتوبوس، مترو، تراموا، فرودگاه‌های آبی برای سفر بین شهرهای جزیره‌ای، تاکسی، دلموش و کشتی استفاده کنید. اتوبوس و مترو ارزان‌ترین وسایل حمل‌ونقل هستند. دلموش ها نسبت به تاکسی ارزان‌تر هستند و فقط در مسیرهای خاصی حرکت می‌کنند. تراموا در بعضی شهرهای بزرگ وجود دارد که هم ارزان‌تر و هم سریع‌تر از اتوبوس‌ها هستند.
به هر حال شما قرار است که در این کشور زندگی کنید؛ پس باید با سیستم آموزشی و تحصیلی آن آشنا شوید. سیستم آموزشی ترکیه به چهار سطح تقسیم می‌شود: پیش دبستانی، دبستان، دبیرستان و دانشگاه.
سیستم آموزشی ترکیه در سال‌های اخیر اصلاحات متعددی داشته است و شاهد افزایش کیفیت این سیستم بوده‌ایم. ترکیه توانسته با بهبود سیستم دانشگاهی خود و احداث دانشگاه‌های بین‌المللی، دانشجویان خارجی زیادی را به سمت خود جذب کند.
در این مطلب سعی کردیم که اصلی‌ترین جرئیاتی که شما باید در خصوص زندگی در ترکیه را بدانید مطرح کنیم. البته هر یک از این موارد، برای خودش بحث‌ها دارد؛ اما این‌ها مهم‌ترین مواردی هستند که باید هنگام سنجش کشور ترکیه برای زندگی، در نظر گرفته شوند. مهم‌ترین مورد هم شرایط اقتصادی است. زندگی در ترکیه به خود شما بستگی دارد؛ شرایط خودتان را با دیگران مقایسه نکنید. اگر هنوز دو دل هستید و تردید دارید، می‌توانید با کارشناسان هرمس تماس بگیرید. کارشناسان هرمس همانند یک مشاور در کنار شما هستند و بهترین مشورت را به شما می‌دهند تا بتوانید بهترین انتخاب را در خصوص شرایط زندگی در ترکیه داشته باشید.
اگر هنوز سوال و ابهامی برات مونده، فرم مشاوره رو پر کن تا ما با شما تماس بگیریم.
سوالات مهاجرتی خود را در این قسمت مطرح کنید ،حداکثر تا دو روز کاری پاسخ داده خواهد شد.
